در حالی که سرانجام هنوز درابهام است، گفته میشود که در روز سوم مذاکرات هیات دیپلماتیک جمهوری اسلامی ایران با ارائه دو بسته پیشنهادی درخصوص رفع تحریمها و نیزفعالیتهای هستهای به طرفهای مقابل ارائه دادند.
طرفهای اروپایی گفتهاند که پیشنهادات، امکان مذاکره را بسیار سخت کرده است. اما هنوز مشخص نیست که این پیشنهادات چه بودهاند. هر چند طرف امریکایی چندان امیدوار به نظر نمیرسد.
همچنین در این گزارش تاکید شده است با وجود دشواریهایی که برای دستیابی به توافق وجود دارد، برخی کارشناسان حصول توافق را دور از دسترس نمیدانند.
تشکیل کارگروه تحریم که به عنوان یکی از ابزار موفقیت تیم جدید هستهای عنوان میشود، در سالهای اخیر بخش اصلی مذاکرات احیاء برجام بوده است
در روز سوم مذاکرهکنندگان ایرانی ضمن تشریح دیدگاههای جمهوری اسلامی ایران و ارائه پیشنهادهای جدید، بر موضع اساسی تهران مبنی بر لزوم رفع مؤثر تحریمها تأکید کردهاند.
در همین حال، علی باقری سرپرست تیم مذاکرهکنندهی ایران، گفته است جمهوری اسلامی ایران برای مذاکره اراده جدی و برای دستیابی به توافق آمادگی عملی دارد. وی همچنین از خوشبینی جمهوری اسلامی برای آینده خبر داده است
مذاکرات چه در دور اخیر، چه شش دور قبلی در وین و چه مذاکراتی که در فاصلهی بین ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۴به طول انجامید، تماما متمرکز بر لغو تحریمها بوده است و با این هدف آغاز شده و ادامه یافته که تحریمها لغو شود.
ضمن اینکه حامیان دولت در حالی از برنامهریزی برای تداوم گفتگوها بهعنوان یکی از موفقیتهای دولت یاد میکنند، که از زمان اجرای برجام کمتر از دوسال باقی مانده است و دولت جمهوری اسلامی ایران اگر میخواهد از مزایای برجام برای لغو تحریمها استفاده کند، باید توجه داشته باشد که در دو سال آیندهی مهلت اجرای برجام خودبهخود به اتمام خواهد رسید.
اگر جمهوری اسلامی و دولت جدید میخواهد مانند دولت قبل، دو سال را به مذاکرات اختصاص دهد، با توجه به اتمام مهلت قانونی اجرای برجام، باید خود را برای مذاکرات در چارچوب توافق جدیدی غیر از برجام آماده کند.
در عین حال مقامات دولت بایدن گفتهاند، دور فعلی مذاکرات هستهای ایران و قدرتهای بزرگ جهانی در وین، روز پنجشنبه یا جمعه به پایان میرسد.
این اظهارات در حالی از طرف مقامهای امریکای عنوان شده است که ایالات متحده در حال حاضر طرف رسمی مذاکرات نیست و ارتباط ایرانیها با هیئت آمریکایی در وین، غیرمستقیم است.
جمهوری اسلامی این گفتگوی غیرمستقیم را هم بخشی از اقدام جمهوری اسلامی ایران برای تحقیر ایالات متحده عنوان کرده است. جمهوری اسلامی ایران در عین حال اعلام کرده است که به عنوان بخشی از این مذاکرات، در کارگروه هستهای، جمهوری اسلامی ایران به آژانس اجازه داده است که راستیآزمایی خود را در سایت فردو افزایش دهد.
در این میان رافائل گروسی رییس سازمان بین المللی انرژی اتمی، در مصاحبه ای با تلویزیون فرانسه گزارش اخیر اسرائیل درباره غنیسازی اورانیوم در سطح ٩٠ درصد توسط ایران گفت، در حال حاضر غنیسازی ٩٠ درصدی در ایران وجود ندارد.
با این وجود وی تایید کرد در حال حاضر غنیسازی پنج درصدی و ٢٠ درصدی و ۶۰ درصدی وجود دارد. وی همچنین گفت در صورت وجود اراده سیاسی، رسیدن به توافق همیشه ممکن است اما زمان باقیمانده کم است و به نفع تهران است که در تعامل با آژانس شفافیت بیشتری را از خود نشان دهد.
وی گفت غنیسازی بیشتر توسط جمهوری اسلامی و راهاندازی نسل جدید سانتریفیوژها، بازگشت به توافق را دشوار کرده است. وی گفت ایران خواستار توقف موقت نیست و خواهان بازگشت کامل به برجام ودریافت امتیازهایی از قبیل گردش مالی، دسترسی به بازارها، و امکان فروش نفت نامحدود است.
در همین حال جمهوری اسلامی اعلام کرده است که بهعنوان بخشی از این مذاکرات، در کارگروه هستهای، جمهوری اسلامی ایران به آژانس اجازه داده است که راستیآزمایی خود را در سایت فردو افزایش دهد.
در این مورد گروسی گفت ایران ظرفیت تولید در فردو را افزایش داده است و آژانس بینالمللی انرژی اتمی یک ماه پیش اعلام کرده بود ایران سانتریفوژهای پیشرفته آیار-۶ را نصب کرده ولی برای مقاصد غنیسازی آنها را فعال نکرده است. و اکنون با فعالسازی آنها ایران خواستار اعزام بازرسهای آژانس شده است.
این اقدام جمهوری اسلامی یعنی تولید غنیسازی بیست درصد در فردو درهنگام انجام مذاکره در وین پیام نامناسبی را برای گروههای مذاکره کننده میدهد. جمهوری اسلامی فکر میکند با این تاکتیک میتواند دست بالایی درمذاکرات داشته باشد.