پس از گذشته چندین ماه از انتخاب دولت جدید و پس از دوبار رد وزرای پیشنهادی آموزش و پرورش، مجلس شورای اسلامی روز یکشنبه به سومین وزیر پیشنهادی رئیس جمهور رای اعتماد داد.
یوسف نوری که با ۱۹۴رای موافق، به وزارت آموزش و پرورش انتخاب شد، در اظهارات خود در مجلس، یکی از اهداف آموزش و پرورش را ایجاد نمونه عینیتیافتهی انسان تراز انقلاب اسلامی و الگوی محققشدهی مکتب تربیتی امام خمینی دانست.
وی اظهار داشت بدون توجه به این هدف، هر سیاست آموزشی و هر برنامه تربیتی نامفهوم خواهد بود. وی اظهار امیدواری کرد در سایهی رای اعتماد مجلس بتواند همیاری صدیق برای جامعه بزرگ فرهنگیان کشور باشد.
وزیر آموزش و پرورش همچنین برنامهی خود در آموزش و پرورش را ذیل مرامنامه تربیتی دولت سیزدهم دانست و تاکید کرد خود را متعهد به اجرا و پیگیری آن میداند.
نوری گام دوم انقلاب اسلامی را جهشی به سوی تمدن نوین اسلامی دانست و اظهار داشت آنچه این جهش را ممکن میسازد، پرورش نسلی تمدنساز است. وی خاطرنشان کرد این نسل، نسلی خواهد بود که نظام جمهوری اسلامی ایران را به سر منزل مقصود خواهد رساند.
نوری همچنین یادآور شد اهداف مندرج در سند بنیادی تحول آموزش و پرورش، خصوصیات این نسل را ذکر کرده است.
وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش در بخش دیگری از اظهارات خود، با اشاره به اینکه هدف انقلاب اسلامی تنها در صورتی محقق خواهد شد که بتوان در آموزش و پرورش، دانش آموزان موحدی را تربیت کرد که علم و ایثار و صلحجویی را با صلحستیزی و دفاع از مظلوم همراه کند، هدف اصلی آموزش و پرورش را تربیت دانشآموز ولایی دانست.
وی در ادامهی اظهاراتش با انتقاد از رویکرد فعلی به آموزش و پرورش خاطرنشان کرد تاکنون آموزش و پرورش به یک مسئله درون سازمانی تقلیل داده شده است که این دیدگاه باید تغییر کند. وی تربیت را یک دغدغه و امر ملی دانست و اظهار داشت آموزش و پرورش متولی اصلی تربیت انسان است.
نوری در ادامهی سخنانش با بیان این موضوع که کشورهای پیشرفته دنیا سرمایهگذاری در آموزش و پرورش را در اولویت قرار دادهاند، دلیل این سرمایهگذاری را نقش موثر آموزش و پرورش در افزایش تولید ملی از طریق تولید ارزش افزوده دانست و تاکید کرد اگر به پیشرفت کشور اهمیت میدهیم، باید توجه داشت که سرمایه این پیشرفت در آموزش و پرورش محقق میشود.
نوری در ادامه به ضرورت تحول در شورایعالی آموزش و پرورش اشاره کرد و اظهار داشت این شورا، بهعنوان نهاد سیاستگذار و ناظر تحول، خود نیازمند تحول جدی است.
وی تاکید کرد این شورا باید بهصورت مستمر وضعیت تحول را رصد کند و مانع انحراف امر تحول شود. نوری خاطرنشان کرد در ۱۰ سال گذشته، وظایف محول شده به این شورا برای سند تحول آموزش و پرورش بسیار کُند و در مواردی با سوء تدبیر پیش رفت.
وزیر آموزش و پرورش در بخش دیگری از سخنانش با انتقاد از سند ۲۰۳۰، و بیان این موضوع که سرکردگان سند ۲۰۳۰ جایی در نظام آموزش و پرورش نخواهند داشت، کارآمدی شورا را جزو اولین و ضروریترین اقدامات خود ارزیابی کرد و با بیان این موضوع که این شورا در خصوص سند ۲۰۳۰ کاملا منفعل عمل کرده است، اظهار داشت حتی معدودی از اعضای شورا با سند ۲۰۳۰ موافق بودند.
وی تاکید کرد این افراد جایی در آموزش و پرورش نخواهند داشت.
وزیر آموزش و پرورش در عین حل با تاکید بر ضرورت توجه به تنوع و تفاوت استعدادها، اظهار داشت نبود تفاوت آموزشی برای تمام دانشآموزان صحیح نیست. وی تاکید کرد آموزش و پرورش باید به جای تنوع در مدارس به تنوع استعدادها و تفاوتهای فردی دانشآموزان توجه کند.
نوری در بخش دیگری از سخنانش از کتابهای درسی انتقاد کرد و اظهار داشت تصاویر کتب درسی ما فاقد هنر زیبا شناختی است. وی همچنین با بیان این موضوع که آموزشها رنگ و بوی سکولاریسم گرفته، از نحوه آموزش تاریخ هم انتقاد کرد و اظهار داشت تاریخ را بهجای اینکه بهعنوان مجموعهای از اتفاقات عبرتآموز تدریس کنند، بهصورت سلسلهای تدریس میکنند. نوری تاکید کرد در برنامههای خود به این موضوع مهم توجه کرده است.
وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش شکاف آموزشی و بیعدالتی در میان مناطق مختلف کشور در حوزه آموزش و پرورش را نیز نامناسب دانست و با بیان این موضوع که بازماندگان از تحصیل پس از کرونا افزایش داشتهاند، اظهار داشت سامانهی جامع آماری آموزش و پرورش باید به گونهای طراحی شود تا تفاوتها و وضعیت مشخص شود.
وی همچنین نحوهی نظارت بر عملکرد مدارس غیردولتی و مواردی مانند اخذ شهریه و بستن تمام مبادی تعارض منافع را از جمله برنامههای خود دانست و گفت به گونهای برنامهریزی خواهد کرد که هیچکدام از مدیران ارشد و میانی در وزارتخانه و نیز هیچ کدام از وابستگان آنها نتوانند دست به بازگشایی مدارس بزنند.
نوری تاکید کرد برای افزایش حقوق و مزایای معلمان باید از حداکثر ظرفیتهای کشور استفاده کرد. وی همچنین وعده داد از موسسه صندوق ذخیره فرهنگیان نیز فسادزدایی خواهد کرد.
برخی تحلیلگران اظهارات ولایی و ارزشی نوری در خصوص تحولات لازم برای آموزش و پرورش را مقدمهای ارزیابی میکنند که به تغییراتی بنیادی در نظام آموزش وپرورش منجر خواهد شد و نظام آموزش و پرورش را بیش از پیش در مسیر تغییرات ارزشی و اسلامی قرار خواهد داد.
اما در عین حال کارشناسان تاکید دارند که اقدامات آموزش و پرورش برای توسعهی تعلیمات اسلامی در مدارس، بیش از آنکه به اسلامیتر شدن مدارس و تربیت دانشآموزان اسلامی و ولایی منجر شود، به تعارض بیشتر دانشآموزان منجر خواهد شد.
تعارض و تضاد بین آنچه که دانشآموزان در مدارس میآموزند و آنچه که در زندگی شخصی آنها وجود دارد، در سالهای اخیر به تعارض زیادی در بین دانش آموزان منجر شده است که با اقدامات غیر اصولی و رویکرد غیرواقعی آموزش و پرورش، روز به روز این تعارض شدیدتر هم خواهد شد.
حساسیت آموزش و پرورش به اجرای سند ۲۰۳۰ همچنان ادامه دارد. این حساسیت در حالی به یکی از چالشهای اصلی آموزش و پرورش تبدیل شده است که در سند ۲۰۳۰، جز برنامهریزی برای آموزش جنسی به کودکان و نوجوانان، مسالهی که فساد برانگیز تلقی شود، وجود ندارد.
بسیاری از کارشناسان با ابراز نگرانی نسبت به محدودیتهای اعمال شده از طرف دولت برای آموزش جنسی به کودکان و نوجوانان، تاکید دارند که ممنوعیت آموزش جنسی به کودکان میتواند به خطرات زیادی برای دانشآموزان منجر شود.