در ادامه تحولات مربوط به مذاکرات برجام، اعلام شد که وزیر امور خارجه حسین امیرعبداللهیان به کرونا مبتلاشده و از خانه کارهایش را دنبال میکند. این در حالیست که برخی ناظران میگویند ممکن است این موضوع ممکن است تبدیل به عذر و بهانهای برای تاخیر در انجام مذاکرات شود.
در همین حال سعید خطیبزاده سخنگوی وزارت خارجه مجددا گفت که دلیل تاخیر در تعیین زمان قطعی برای گفتگوها، این است که ایران مایل بوده قبل از شروع مذاکرات، زمان مذاکرات را با رایزنی همهی طرفها و منجمله پکن تعیین کند.
وی خاطرنشان کرد تاریخ این مذاکرات و نشستها در هفتهی جاری، نهایی خواهد شد که این ترم بهزودی که مقامات وزارت خارجه اعلام میکنند مورد شوخی توئیتری مقام روسی در آژانس بینالمللی اتمی قرار گرفته است. وی همچنین اعلام کرده است که جمهوری اسلامی قصد ندارد با آمریکا مذاکره مستقیم کند.
خطیبزاده با بیان این موضوع که مدتهاست بین ایران و آمریکا گفتوگویی نبوده، اظهار داشت بعد از خروج آمریکا از برجام، آمریکا بهعنوان کشوری که آن زمان عضو کمیسیون مشترک برجام بوده در این تعاملات حضور داشته است، اما بعد از آن دیگر تماس و یا ملاقات مستقیم یا غیرمستقیم بین ایران و امریکا نبوده است.
سخنگوی وزارت امور خارجه ایران همچنین آمریکا را ناقض قطعنامه ۲۲۳۱ دانست و با اشاره به اینکه این کشور بهصورت غیرقانونی از برجام خارج شده و تمام تلاش خود را کرده که برجام را از بین ببرد، گفت آمریکا با اعمال تحریمهای فرامنطقهای و ظالمانه بر ضد مردم ایران، تمام تلاش خود را کرده تا در حوزههای تجاری و اقتصادی از روابط عادی ایران با دیگر کشورها جلوگیری کند.
وی افزود آمریکا در انجام این اقدامات بهحدی زیادهروی کرده است که حتی کشورهایی را هم که با ایران همکاری میکردند، تحت فشار قرار داده و متحّدان خود را نیز تنبیه کرده است. خطیبزاده تاکید کرد تا وقتی که این واقعیتها تغییر پیدا نکند، نمیتوان تصور کرد در هیچ شکل و فرمتی تماسی بین تهران و واشنگتن برقرار شود.
این در حالیست که سه ماه از روی کار آمدن دولت ابراهیم رئیسی گذشته است و دولت سیزدهم، هنوز حتی تیم مذاکره کننده را نیز معرفی نکرده است و همچنان مشخص نیست که مدیریت تیم مذاکرهکنندهی هستهای قرار است، به عهدهی چه کسانی باشد. ضمن اینکه هنوز حتی مشخص نیست که مذاکرات هستهای با محوریت وزارت امورخارجه اداره خواهد شد و پیش خواهد رفت، یا مدیریت مذاکرات به دستگاهی فراتر از دولت، یعنی شورایعالی امنیت واگذار خواهد شد.
علاوه براین مشخص است که بدون مذاکره مستقیم قطعا امکان توافق درست و معقول نخواهد بود و حتما مشکلاتی بروز خواهد کرد. معلوم نیست که بهخاطر عدم اعتماد رهبر و یا عدم وجود دیپلمات ورزیده امکان مذاکره با امریکا فراهم نشده و این مهمترین چالشی که در برابر جمهوری اسلامی قرار گرفته، چون اگر بخواهند برجام را احیا کنند و یا توافق جامعتری انجام دهند، حتما باید مذاکره مستقیم میان ایران و آمریکا انجام شود. منطق عدم مذاکره با آمریکا در جمهوری اسلامی همچنان از بیمعناترین استدلالها در حوزه سیاست خاری بهشمار میرود، بهخصوص در جایی که ایران میخواهد از امریکا امتیاز بگیرد.