همانگونه که بسیاری از کارشناسان پیشبینی کرده بودند، با ادامهی تاخیرهای جمهوری اسلامی ایران در بازگشت به مذاکرات با کشورهای ۴+۱، و همچنین تاخیر در بازگشت به تعهدات برجامی، ایالات متحدهی آمریکا در تلاش است نقش خود بهعنوان خروج از برجام را کمرنگ سازد و بهتدریج جای مقصر و گناهکار را عوض کند و با بهانه قرار دادن تاخیر جمهوری اسلامی ایران در بازگشت به مذاکرات، و با تاکید بر اینکه این ایران بوده است که میز مذاکرات را در وین ترک کرده است، مسئول اصلی تاخیر در لغو تحریمها و ادامهی مذاکرات را خود ایران معرفی کند.
اکنون هم باقری معاون سیاسی وزیر خارجه برای مذاکرات به بروکسل وارد شده است و قرار است رئیس جمهوری آمریکا این هفته نیز برای شرکت در دو نشست مهم در رم و گلاسکو راهی اروپا شود.
جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید در مصاحبه مطبوعاتی خود میگوید محدود کردن برنامه هستهای جمهوری اسلامی اولویت بالایی برای دولت ایالات متحده دارد. در سفر بایدن رییس جمهور آمریکا به اروپا، بخشی از دلیلی که آقای بایدن میخواهد از فرصت هماهنگی نزدیک با شرکای اروپایی، به ویژه تروئیکای اروپایی (بریتانیا، فرانسه، و آلمان) که بخشی از مذاکرات هستهای با ایران هستند، استفاده کند، این است که آمریکا قصد دارد پس از چهار سال اختلاف با اروپا بر سر سیاستهای مربوط با ایران که در دولت پیشین آمریکا رواج داشت، با شرکای اروپایی خود یک جبهه متحد در مورد ایران تشکیل دهد.
وی افزود، ما همانند چند ماه گذشته این پیام روشن را برای ایران خواهیم فرستاد که این دریچه دیپلماسی برای همیشه باز نخواهد ماند و ما باید شاهد بازگشت به دیپلماسی و پیشرفت در گفتوگوهای دور میز دیپلماتیک باشیم. سالیوان تصریح کرد، آمریکا همه گزینههای دیگر را حفظ میکند تا بتواند بهنحو مقتضی در برابر این برنامه هستهای ایران از آنها استفاده کند.
وی گفت آمریکا پیشرفت در برنامه هستهای ایران را از نزدیک زیر نظر دارد. وی اضافه کرد ما نسبت به گامهایی که آنها جمهوری اسلامی از زمان ترک برنامه جامع اقدام مشترک برجام برداشتهاند، نگران و مراقب هستیم. وی افزود ما روی آن برنامه محدودیت قرار داده بودیم، اکنون آن محدودیت را نداریم، چون دیگر چنین توافقی را نداریم.
بهنظر میرسد باقری در سفر بروکسل قصد دارد با سه طرف اروپایی وارد مذاکره شود. در عین حال گفته میشود که ممکن است در مورد جزییاتی که به قفل شدن مذاکرات منجر شده است نیز گفتگوهایی انجام شود. در عین حال آمریکا میخواهد سطح هماهنگی خود را با اروپا افزایش دهد که در صورت انجام اقدامهای گستردهتر علیه جمهوری اسلامی گامها بتواند به محکمی به پیش برود. اروپا میتواند با فعال کردن مکانیزم ماشه پرونده جمهوری اسلامی را به شورای امنیت و فصل هفت ارجاع دهد.
معلوم نبست باقری کنی در سفر به بروکسل با چه اختیاراتی وارد مذاکرات خواهد شد. برخی کارشناسان در توانایی مذاکراتی وی تردید دارند. و در عین حال وی مخالفت کرده دیگر اعضای برجام هم به بروکسل سفر کنند. روسیه این نوع اقدام ایران را غیر سازنده خوانده است.
مشخص نیست برای چه نیتی وی به سفر به بروکسل اصرار داشت جز آنکه جمهوری اسلامی قصد داشته باشد مقدمات مذاکرات مستقیم با آمریکا را برای بازگشت آمریکا به برجام کلید بزند.