شیوع طاعون چالشی جدید در امنیت بهداشتی ایران

در شرایطی که جمهوری اسلامی همچنان با چالش جدی شیوع کرونا در کشور مواجه است و به تازگی دست‌اندرکاران وزارت بهداشت از گسترش مجدد کرونا خبر داده‌اند، گزارش‌ها حاکی از گسترش طاعون در برخی از استان‌های کشور است. 

کارشناسان محیط زیست با اشاره به اینکه طاعون در بین نشخوارکنندگان کوچک مانند بز و کل در برخی استان‌ها شیوع پیدا کرده است، تاکید کرده‌اند که علاوه بر استان البرز، استان‌های همجوار این استان  نیز درگیر این بیماری شده‌اند.

به گفته‌ی فردین حکیمی مدیرکل محیط زیست استان البرز، محیط‌بانان تعدادی لاشه را در مناطق شکار ممنوع و حین گشت و کنترل و سرکشی زیستگاه‌های حیات وحش یافته‌اند، که نتایج حاصل از بررسی‌ها، نشان داده است که این جانداران در اثر شیوع بیماری طاعون نشخوارکنندگان کوچک تلف شده‌اند. بنا به اظهارات مدیرکل محیط زیست استان البرز، لازم است تا هماهنگی‌ها و برنامه‌ریزی‌های لازم برای جلوگیری از شیوع بیماری صورت پذیرد.

به گفته‌ی کارشناسان کم‌توجهی به امور بهداشتی که در سال‌های اخیر در برخی از حوزه‌ها گسترش یافته است، کم‌توجهی به آلودگی‌های زیست‌محیطی، افزایش جوندگانی مانند موش که منشا اصلی گسترش طاعون هستند، از جمله عوامل تشدیدکننده‌ و ایجادکننده‌ی طاعون هستند که به نظر می‌رسد در شرایط فعلی نیز تاثیرگذار بوده باشند.

کم توجهی به شیوه‌ی امحای زباله در سال‌های اخیر که به گسترش جوندگان و من‌جمله موش می‌انجامد از جمله عوامل انتشار طاعون هستند که می‌تواند در صورت عدم رسیدگی سریع به آن به یک بحران جدی در زمینه بهداشت و سلامت بیانجامد و علاوه بر تلفات گسترده‌ی دامی، و ضرورت نابودی دام‌ها که برای جلوگیری از شیوع بیماری صورت می‌پذیرد، و تلفات مالی گسترده‌ی ناشی از آن، سلامت مردم و جامعه را نیز به خطر بیندازد. 

سال‌هاست کارشناسان و متخصصان نسبت به افزایش بی‌رویه‌ی موش‌ها در سطح شهرها که از جمله ناقلان اصلی طاعون هستند هشدار می‌‌دهند، اما نه مردم و نه برنامه‌ریزان امور شهری تاکنون به این هشدارها توجهی نکرده‌اند.

ضمن اینکه به گفته‌ی برخی کارشناسان اقدام افراطی برخی افراد در توجه به حیواناتی مانند گربه و اقدام به تغذیه آنها از جمله دیگر عواملی است که اکوسیستم طبیعی را در مناطق شهری و غیرشهری مخدوش کرده و با نابودی چرخه طبیعی به آسیب‌پذیری هرچه بیشتر در این زمینه دامن زده است.

حکیمی در عین حال خاطرنشان کرده است که اقدامات پیشگیرانه و کنترل‌کننده در منطقه صورت گرفته و واکسیناسیون گسترده‌ی دام‌ها و همچنین خروج دام‌ها از منطقه از جمله راهکارهایی است که برای جلوگیری از شیوع بیماری صورت گرفته است.

بنا به اظهارات وی، محیط‌بانان در منطقه در حال شناسایی مناطق آلوده، سوزاندن لاشه‌ها و امحای بهداشتی آنها و نیز ضد عفونی کردن آبشخورها هستند.

به گفته‌ی حکیمی، با توجه به ویروسی بودن طاعون و خاصیت واگیری بالای آن، در صورت جلوگیری نکردن از شیوع بیماری، و پیشگیری نشدن آن، به دلیل تردد دام‌های اهلی در منطقه و زمان خروج دام‌های عبوری، تلفات گسترده‌ای رقم خواهد خورد.

 وی همچنین هشدار داده است که امکان انتقال و شیوع این بیماری در سایر استان‌ها نیز بسیار بالاست.