چالش در روابط ایران و آذریایجان با رزمایش نیروهای نظامی ایران درروز جمعه وارد مرحله جدیدی شد. رزمایش نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی در نزدیکی مرز ایران و جمهوری آذربایجان با نام فاتحان خیبر روز جمعه در منطقه عمومی شمال‌غرب کشور و بین محور پلدشت – جلفا و در نزدیکی مرز ایران با جمهوری آذربایجان آغاز شد.
همچنین عده‌ای نیمه شب به سفارت ایران حمله کردند که پلیس باکو تاکنون چهار نفر را در این زمینه دستگیر کرده است.
آذربایجان در سالهای گذشته روابط نزدیکی با اسرائیل برقرار کرده بود و در جریان حمله اسرائیل به مرکز اسناد هسته‌ای ایران نیز محل عبور ون سواری حامل اسناد نیروهای اسرائیلی به آذربایجان بود. بعد ازآن واقعه ایران سعی کرد روابط نزدیکی با این کشور برقرار کند وسطح روابط دو کشور را در سطح بهتری نگه دارد.
بعد از تغییر توازن قوا در منطقه آذربایجان با کمک‌های لجیستیکی و نظامی اسرائیل و ترکیه در نبرد با ارمنستان به یک پیروزی تاریخی رسید. در این زمان ایران موضع منفعلی داشت و برخی از امامان جمعه از آذربایجان بطور علنی حمایت کردند، اما بعد از ان با تضعیف موضع ایران به‌خصوص در ماه‌های اخیر بخاطر تعلیق مذاکرات و حساس شدن اسرائیل به‌خاطر فعالیت‌های هسته‌ای ایران واستفاده اطلاعاتی از آذربایجان، جمهوری اسلامی به شدت در مورد جمهوری آذربایجان حساس شده است.
در این میان حمایت از جریانات تجزیه‌طلبی در آذربایجان ایران توسط برخی نمایندگان مجلس آذربایجان، موجهایی از اعتراض را در داخل جامعه مدنی به همراه داشته است.علاوه براین ترکیه نیز به‌خاطر خروج امریکا در منطقه سطح نفوذ و حضورش را در منطقه افزایش داده و مایل است در غیاب آمریکا نقش اول را در منطقه ایفا کند.
اکنون ایران با توجه به نقاط ضعفی که ناشی از مشکل موقعیت بین‌المللی است، سعی کرده با رزمایش نظامی موقعیت انفعالی خود را تقویت کند. هر چند که بدون انجام توافق در حوزه هسته‌ای نقطه کور مشکلات ایران جایی است که مخالفان از آن سود خواهند برد. علاوه براین، انجام رزمایش مشترک پاکستان و ترکیه به همراه ارتش آذربایجان در شهریورماه و نیز گرفتن عوارض ازکامیون‌های ایرانی به ارمنستان توسط آذربایجان حساسیت جمهوری اسلامی را برانگیخته است.
در مورد این رزمایش سرتیپ پاسدار محمد پاکپور، فرمانده نیروی زمینی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی گفت، برگزاری رزمایش‌های مختلف، تقویت‌کننده و استحکام‌بخش امنیت ملی است.
وی افزود جلوگیری از تغییر در مرزهای کشورهای همسایه از راهبردهای جدی جمهوری اسلامی است و هرگونه تغییر ژئوپولیتیک منطقه را، مخلّ امنیت داخلی خود می‌دانیم و همواره آن را خط قرمز اعلام کرده‌ایم. بر این اساس بدیهی است که نسبت به آن بی‌تفاوت نباشیم.
وی همچنین در سخنانی که مخاطبش دولت آذربایجان است، گفته که دولت‌های همسایه بهتر از هر کسی دلایل برگزاری رزمایش را می‌دانند و افزود ما برای هرکشوری که مایل به انجام رزمایش در راستای ارتقای بنیه دفاعی خودش باشد، به‌عنوان یک حق مسلّم حاکمیتی احترام قائلیم، کما اینکه در ماه جاری بیش از هفت رزمایش و طی چندماه اخیر حدود ۳۷ رزمایش توسط کشورهای مختلف در منطقه برگزار شده است و ما به‌عنوان جمهوری اسلامی عکس‌العملی نسبت به این رزمایش‌ها نداشته‌ایم و ما نمی‌توانیم بپذیریم که برخی کشورها در رابطه با ارتقای آمادگی یگان‌های رزمی جمهوری اسلامی، تحت تأثیر کشورهای ثالت، اظهارات غیرواقعی و تحریک‌آمیز بیان و به اقدامات ما خدشه وارد کنند. وی افزود: انتظار داریم خاک همسایگان بستری برای اقدامات پلید اسرائیل نشود.
در این میان کیومرث حیدری فرمانده نیروی زمینی ارتش نیز در سخنانی گفت: داعشی‌ها به دعوت یکی از کشورهای منطقه و زمانی که بین ارمنستان و آذربایجان درگیری بود، وارد منطقه شدند. چون ما اطمینان نداریم که آن‌ها از منطقه خارج شده باشند. با برگزاری این رزمایش پیامی به آنان مخابره خواهد شد.
وی افزود: آن‌ها و اسرائیلی‌ها باید بدانند که جایی در منطقه ندارند و نیروهای مسلح نظام جمهوری اسلامی ایران نسبت به آن‌ها حساسیت ویژه‌ای دارند و در هرکجا که آن‌ها را ببینند، برخورد خواهند کرد.
مجموعه این سخنان واکنشی به مواضع الهام علی‌اف رییس جمهورآذربایجان است که در مورد رزمایش جمهوری اسلامی انتقاد کرده بود و گفته بود: چرا بعد ازسی سال ایران می‌خواهد در این منطقه مانور برگزار کند. همچنین واکنشی است به همکاری‌های اطلاعاتی اسرائیل و آذربایجان که ایران نسبت به آن بسیار حساس است و نیز استفاده از نیروهای اسلام‌گرای افراطی که توسط ترکیه درنبرد با ارمنستان توسط سوریه به منطقه آورده شدند. به نظر می‌رسد در صورت عدم امضای برجام ناامنی در مرزهای ایران می‌تواند یکی از مهم‌ترین موضوعاتی باشد که علیه موقعییت امنیتی ایران به کار گرفته شود.
