نگرانی‌ها از عدم بازگشت ایران و امریکا به تعهدات برجامی همچنان ادامه دارد. در این میان کشورهای غربی عضو برجام و نیز آمریکا همچنان در تلاش هستند تا در فرصت محدود باقیمانده، ایران را به پای میز مذاکره بنشانند و ضمن بازگرداندن جمهوری اسلامی به تعهدات هسته‌ای، از فعالیت‌های هسته‌آی جمهوری اسلامی که در چارچوب برجام قرار ندارد و فراتر از آن است جلوگیری کنند.
سخنگوی وزارت امور خارجه فرانسه روز پنج‌شنبه با بیان این موضوع که فرانسه امیدوار است که چین بتواند زمینه بازگشت ایران به برجام را فراهم سازد، گفته است پاریس امیدوار است که چین با استدلال‌های قانع‌کننده‌ی خود ایران را برای بازگشت به مذاکرات هسته‌ای متقاعد کند. بنا به گفته‌ی اظهارات سخنگوی وزارت امور خارجه فرانسه، امریکا برای متقاعد کردن ایران به از سرگیری مذاکرات با چین تماس گرفته و از چین خواسته است که خرید نفت خام از ایران را کاهش دهد.
گفته می‌شود ایران روزانه تا ششصد هزار بشکه به‌طور غیررسمی به چین نفت می‌فروشد. این در حالی‌ست که در آمار رسمی گمرگ چین، خرید نفت ازایران را صفر گزارش کرده است. در همین حال آنتونی بلینکن وزیر خارجه امریکا در گفت‌وگو با خبرنگاران گفت تاکنون شش دور مذاکره داشته‌ایم و توپ در زمین تهران است، اما این مدت نامحدود نخواهد بود.
وی در مورد دلیل این موضوع گفت مشکلی که حالا با آن روبرو هستیم یا پیش‌رو خواهیم داشت، این است که چون ایران برنامه هسته‌ای خود را در نقض برجام دنبال می‌کند و سانتریفیوژهای پیشرفته‌‌تری به‌کار می‌اندازد و انباشت اورانیوم غنی‌شده ۲۰ یا حتی ۶۰ درصدی را بالا می‌برد، به جایی خواهیم رسید که بازگشت به برجام به دلیل پیشرفتی که ایران کرده، دیگر مزایای آن توافق را نخواهد داشت. پس مسیری که پیش رو داریم همین طور کوتاه و کوتاه‌تر می‌شود. ما با تمامی دیگر کشورهای دخیل در این تلاش از جمله چین، گفت‌وگو کرده‌ایم. به نظرم درکی در میان اروپایی‌ها، روسیه و چین وجود دارد که امکان بازگشت به برجام طبق مفاد آن، نمی‌تواند نامحدود باشد.
بلینکن گفت آمریکا نشان داده که به‌طور کامل آماده بازگشت به تعهدات در قالب برجام است، ولی ایران تا کنون و بعد از گذشت سه ماه از توقف مذاکرات و تشکیل دولت جدید هیچ نشانه‌ای برای انجام چنین کاری بروز نداده است.
از خلال سخنان و مواضع کشورهای غربی مشخص می‌شود که آنها همچنان سیاست اعمال فشار به جمهوری اسلامی ایران را تنها راهی می‌دانند که این کشوررا متقاعد کند که به تعامل معقول و منطقی با جهان ادامه دهد، اما حکومت جمهوری اسلامی ایران در واکنش به این رویکرد همواره اعلام می‌کند که اعمال فشار به جمهوری اسلامی ایران، تهران وادار و ناگزیر می‌کند که راه متفاوتی را در پیش بگیرد.
دولت ابراهیم رئیسی از ابتدای روی کار آمدن همواره بر افزایش فروش نفت خام ایران به‌عنوان راهی برای بهبود وضعیت ارزی و اقتصادی کشور و کاهش مشکلات اقتصادی کشور تاکید کرده است، اما در همان حال هم همواره تاکید کرده است که اصراری بر بازگشت به برجام ندارد و سرنوشت اقتصادی کشور را به رفع تحریم‌ها گره نمی‌زند..
به گفته‌ی کارشناسان و تحلیلگران مشخص نیست که جمهوری اسلامی ایران بر اساس چه سازوکاری قصد دارد هم به برجام باز نگردد و هم نفت ایران را با وجود تحریم‌های سرسختانه‌ی امریکا در بازار جهانی به فروش برساند.
به‌نظر می‌رسد که جمهوری اسلامی هم روی تهاتر کالاهای ایرانی و نفت و با کالاهای اساسی مورد نیاز کشور، و هم فروش نفت به متحدانی همچون چین حساب باز کرده است؛ گرچه در سال‌های اخیر این متحدان هرگز حاضر نشده‌اند که به قیمت تحریم‌های تنبیهی ایالات متحده، نفت جمهوری اسلامی را به میزانی که نیازهای اقتصادی ایران را مرتفع کند، خریداری کنند واز بار مشکلات اقتصادی ناشی از تحریم در ایران بکاهند.
در عین حال اظهارات وزارت امور خارجه فرانسه در خصوص امیدواری این کشور به اقدامات ایجابی چین برای وادار کردن جمهوری اسلامی ایران به بازگشت به تعهدات برجامی در حالی عنوان می‌شود که جوزف بورل رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز در روزهای اخیر در یک نشست خبری مشترک با محمد بن عبدالرحمن آل‌ثانی وزیر امور خارجه قطر در دوحه در پاسخ به سرانجام مذاکرات وین، اظهار داشت به عنوان هماهنگ‌کننده‌ی این مذاکرات، اطمینان دارد گفت‌وگوها در یک زمان‌بندی که مورد پذیرش همه است از سرگرفته می‌شود.
وی در عین حال تاکید کرد گرچه یقین دارد که ایرانی‌ها هم آماده تعامل و از سرگیری مذاکرات هستند اما این مساله باید هرچه سریع‌تر محقق شود. جوزپ بورل، زمان فعلی را زمانی کلیدی برای توافق هسته‌ای دانست و تاکید کرده است اروپا به تلاش‌ها برای ازسرگیری فوری مذاکرات در وین ادامه خواهد داد.
به‌نظر می‌رسد ایران هم در این روزها مواضع خود را منعطف‌تر کرده است. سعید خطیب‌زاده سخنگوی وزارت خارجه هم در مصاحبه با لوموند فرانسه از قید چند هفته برای از سرگیری مذاکرات استفاده کرده است. به هر حال بنظر می‌رسد که جمهوری اسلامی و دولت جدید قصد معامله جدیدی دارند، هر چند که حکومت و دولت کنونی مایلند به توافقی دست پیدا کنند که از برند و شبح ظریف و روحانی خالی باشد تا بتوانند مارک خود را بر آن بچسبانند و آن را توافقی جدید جلوه دهند.
